Trong ngôn ngữ Việt, có nhiều từ Việt vay mượn tiếng Pháp được dùng nhiều đến mức ta nhầm tưởng đây là từ thuần Việt…
Danh sách từ Việt vay mượn tiếng Pháp
Từ A đến E
Tiếng Pháp | Phiên âm | Từ mượn | Nghĩa |
acide | /asid/ | a-xít | |
affiche | /afiʃ/ | áp phích | |
allô | /alo/ | a lô | Từ được sử dụng thường xuyên khi liên lạc với ai đó. |
antenne | /ɑ̃tεn/ | ăng ten | |
auto | /oto/ | ô tô | |
auvent | /ovɑ̃/ | ô văng | |
balcon | /balkɔ̃/ | ban công | |
ballot | /balo/ | ba lô | |
béton | /betɔ̃/ | bê tông | |
bière | /bjεr/ | bia | “Bia” trong “bia hơi” |
biscuit | /biskɥi/ | bánh quy, bánh bích quy | |
blockhaus | /blɔkos/ | lô cốt | |
blouse | /bluz/ | (áo) bờ lu | Từ “áo bờ lu” thường dùng để chỉ đồng phục áo choàng màu trắng của các bác sĩ |
brosse | /bʀɔs/ | bót (bàn chải) đánh răng | |
bus | /bys/ | (xe) buýt | |
cacao | /kakao/ | ca cao | |
café | /kafe/ | cà phê | |
calot | /kalo/ | (mũ) ca lô | |
canot | /kano/ | (tàu) ca nô | |
carotte | /karɔt/ | cà rốt | |
cerise | /səriz/ | sơ ri | Tên một loại cây. Từ này bắt nguồn từ từ “cerise” trong tiếng Pháp, nhưng tiếng Pháp không gọi theo tên này để chỉ “sơ ri” trong tiếng Việt mà gọi là “acérola” |
champagne | /ʃɑ̃paɲ/ | (rượu) sâm banh, sâm panh | |
chef | /ʃεf/ | sếp | “Chef” trong tiếng Pháp có nghĩa là người đứng đầu, thủ trưởng. |
chemise | /ʃ(ə)miz/ | (áo) sơ mi | |
chèque | /ʃεk/ | séc | Còn gọi là “chi phiếu” |
chou-fleur | /ʃuflɶr/ | súp lơ | |
chou-rave | /ʃurav/ | su hào | |
ciment | /simɑ̃/ | xi măng | |
cirque | /sirk/ | xiếc, xiệc | |
clé | /kle/ | cờ lê | |
coffrage | /kɔfraʒ/ | cốt pha, cốp pha | |
compas | /kɔ̃pa/ | com pa | công cụ dùng để vẽ hình tròn |
complet | /kɔ̃plε/ | com lê | trang phục nam giới |
coupe | /kup/ | cúp | “Cúp” trong “cúp vô địch” |
cravate | /kravat/ | cà vạt, ca-ra-vát | |
cresson | /kresɔ̃/ | cải xoong | |
crème | /krεm/ | kem, cà rem | |
essence | /esɑ̃s/ | xăng | Trước đây còn gọi là “ét-xăng” |
équerre | /ekεr/ | ê ke | |
équipe | /ekip/ | ê kíp, kíp | “Équipe” trong tiếng Pháp có nghĩa là tốp, tổ, nhóm, đội |
Từ F đến L
équipe | /ekip/ | ê kíp, kíp | “Équipe” trong tiếng Pháp có nghĩa là tốp, tổ, nhóm, đội |
film | /film/ | phim | |
fosse septique | /fos sεptik/ | (bể) phốt (phương ngữ miền Bắc) | Phương ngữ miền Nam gọi là “hầm cầu”. “Fosse septique” dịch sát nghĩa từng chữ sang tiếng Việt là “hố vi khuẩn”, trong đó “fosse” /fos/ có nghĩa là cái hố. |
fromage | /frɔmaʒ/ | pho mát (phương ngữ miền Bắc), phô mai (phương ngữ miền Nam) | |
galant | /galɑ̃/ | ga lăng | |
garde | /gard/ | gác | “Gác” trong “canh gác”. “Garde” trong tiếng Pháp có nghĩa là canh giữ, trông coi |
garde-manger | /gaʁd mɑ̃ʒe/ | Gạc-măng-rê | bố trí lắp đặt trong nhà bếp dùng để cất trữ thực phẩm |
gare | /gar/ | (nhà) ga | “Gare” trong tiếng Pháp có nghĩa là bến tàu hỏa |
gaz | /gaz/ | ga | “Ga” trong “bếp ga”, “nước uống có ga”, “xe tay ga” |
gâteau | /gato/ | (bánh) ga tô | |
gilet | /ʒilε/ | (áo) gi lê | “Gi” trong “gi lê” đọc là /zi/. |
glaïeul | /glajɶl/ | (hoa) lay ơn | |
gant | /gɑ̃/ | găng (tay) | Bao tay, tất tay |
guitare | /gitar/ | (đàn) ghi ta | |
jambon | /ʒɑ̃bɔ̃/ | giăm bông | Giăm bông hay còn gọi là thịt nguội, đừng nhầm lẫn với chà bông. |
kiosque | /kjɔsk/ | ki ốt | “Kiosque” trong tiếng Pháp có nghĩa là quán bán hàng |
lavabo | /lavabo/ | la-va-bô | |
lipide | /lipid/ | li-pít |
Từ M đến S
maillot | /majo/ | áo may ô | |
manchette | /mɑ̃ʃεt/ | măng sét | |
mandoline | /mɑ̃dɔlin/ | (đàn) măng-đô-lin | |
maquette | /mæ.ˈkɛt/ | ma két | Bản thiết kế mẫu, bản mô hình chưa hoàn thiện. |
meeting | /mitiŋ/ | mít tinh | |
molette | /mɔlεt/ | mỏ lết | |
mouchoir | /muʃwar/ | khăn mùi soa | Khăn tay |
moutarde | /mutard/ | mù tạt | |
Noël | /nɔεl/ | Nô-en | Lễ Giáng sinh |
olive | /ɔliv/ | ô liu | |
pédé | /pede/ | bê đê, pê đê | Người đồng tính luyến ái nam. Còn gọi là “gay”. |
pile | /pil/ | pin | |
poupée | /pupe/ | búp bê | |
radio | /radjo/ | ra-đi-ô | Máy phát âm thanh hoặc gọi là máy phát đài truyền hình. |
salade | /salad/ | xa lát, xà lách | rau cải |
salon | /salɔ̃/ | (ghế) xa lông | |
sauce | /sos/ | (nước) xốt | |
saucisse | /sosis/ | xúc xích | |
savon | /savɔ̃/ | xà phòng, xà bông | |
scandale | /skɑ̃dal/ | xì căng đan | |
seau | /so/ | xô | Cái xô đựng nước. |
série | /seri/ | xê ri | |
signal | /siɲal/ | xi nhan | đèn tín hiệu |
slip | /slip/ | quần xịt, quần sịp, xi líp |
Từ T đến Y
talus | /taly/ | ta luy | |
tank | /tɑ̃k/ | (xe) tăng | |
taxi | /taksi/ | tắc xi | |
tournevis | /turnəvis/ | tua vít, tuốc-nơ-vít, tuốt vít | |
tôle | /tol/ | tôn | “Tôn” trong “mái tôn” |
tube | /tyb/ | tuýp | “Tuýp” trong “tuýp thuốc đánh răng”. “Tube” trong tiếng Pháp có nghĩa là cái ống. |
turbine | /tyrbin/ | tuốc bin, tua bin | |
type | /tip/ | típ | “Típ” trong “típ người”, hay bị nhầm thành “tuýp”. “Type” trong tiếng Pháp có nghĩa là kiểu, loại. |
un deux trois | /œ̃ dø tʁwɑ/ | “uyn đô xì”, gọi tắt là “(chơi) uyn” | trò này từ hồi Pháp thuộc. (Xem “oẳn tù tì” bên dưới) |
vaccin | /vaksε̃/ | vắc xin | |
valise | /valiz/ | va li | |
veine | /vεn/ | ven | “Ven” trong “tiêm ven”. “Veine” trong tiếng Pháp có nghĩa là tĩnh mạch. |
veston | /vεstɔ̃/ | (áo) vét-tông | cũng gọi tắt là vest |
vin | /vε̃/ | (rượu) vang | |
vidéo | /video / | vi-đê-ô | Một số người phát âm sai là “vi deo” theo chữ Quốc ngữ. |
violon | /vjɔlɔ̃/ | vi-ô-lông | |
vitamine | /vitamin/ | vi-ta-min | |
volant | /vɔlɑ̃/ | vô lăng | Đôi khi còn gọi là “tay lái” hay “bánh lái” |
yaourt | /jaurt/ | da-ua (phương ngữ miền Nam) | Sữa chua |
Nguồn: wikipedia